W przygotowaniu

nr 5-6(25-26) 2017
dostępny
po 29.12.2017

Wydanie aktualne

nr 3-4(23-24) 2017
dostępny w pdf, wydanie flash tutaj

Wydania archiwalne

nr 1-2(21-22) 2017
dostępny w pdf, wydanie flash tutaj

nr 1-2(19-20) 2015
dostępny w pdf, wydanie flash tutaj

numer 1(18) 2014
dostępny w pdf, wydanie flash tutaj

numer 1(17) 2013
dostępny w pdf, wydanie flash tutaj

numer 1(16) 2012
dostępny
w archiwum

numer 1(15) 2011
dostępny
w archiwum

numer 4(14) 2010
HD dostępny
w archiwum

numer 3(13) 2010
HD dostępny
w archiwum

numer 2(12) 2010
dostępny
w archiwum

numer 1(11) 2010 dostępny
w archiwum

Obserwuj @CADblog_pl

Fragment artykułu z nr 1(11) 2010 (kompletne wydanie do pobrania z Archiwum)

„Wielki Brat” i CAD

Nie tak dawno, w ramach Aktualności na CADblogowej stronie, zamieściłem informację o pomyślnym oblocie rosyjskiego myśliwca nowej generacji, o oznaczeniu kodowym PAK FA. Najmłodszy zrealizowany projekt zakładów – czy już raczej – koncernu Suchoj nawet największym sceptykom powinien zasygnalizować, iż potencjału technologicznego i intelektualnego Rosjan nie należy lekceważyć. Nie chcę wpadać tutaj w mentorski ton mówiący o „niedocenianiu przeciwnika”, ale informacja ta, plus wieści napływające od światowych potentatów w dziedzinie oprogramowania CAD skłoniły mnie do przyjrzenia się temu, co – przynajmniej oficjalnie – wiadomo na temat zastosowania nowoczesnych rozwiązań informatycznych w rosyjskim przemyśle. Lotniczym i samochodowym...

OPRACOWANIE: Maciej Stanisławski

Z konieczności nie będzie to przekrojowy artykuł, wymieniający wszystkie zakłady przemysłowe „Wielkiego Brata” i opisujący wszystkie systemy CAD, CAM, CAE, PLM stosowane w nich z powodzeniem. Posłużę się dwoma przykładami, tym ciekawszymi, iż... dostarczonymi przez zachodnich producentów systemów CAx. Chociaż o „wschodnich” też będzie jeszcze tutaj mowa.

Nowy etap rozwoju w 75– letniej historii
Na liście współczesnych odrzutowych myśliwców nie może zabraknąć cieszącego się (niestety) międzynarodową sławą samolotu Suchoj. W trakcie swojej 75– letniej historii, Biuro Projektowe Suchoj zaprojektowało prawie 100 modeli samolotów w różnych wersjach. Ponad 60 z nich zostało wprowadzonych do produkcji. Z linii produkcyjnych zeszło ponad 10 000 egzemplarzy samolotów; około 2 000 zostało wyeksportowanych do 30 krajów świata. Samoloty Suchoj mają na swoim koncie ponad 50 rekordów świata. Ostatnim osiągnięciem Biura Projektowego Suchoj jest bombowiec o zmiennej geometrii skrzydeł, zdolny do działań w każdych warunkach atmosferycznych Su– 24, opancerzony samolot bojowy Su– 25, a także – wspomniany na wstępie myśliwiec V generacji – PAK FA.

Od 2003 roku Biuro Projektowe należy do Spółki Suchoj – największego rosyjskiego holdingu lotniczego, który zatrudnia łącznie ponad 28 000 pracowników. Działalność Spółki obejmuje wiele obszarów – od projektowania samolotów do świadczenia usług konserwacyjnych
i serwisowych. Przedsiębiorstwo zajmuje pierwsze miejsce na liście rosyjskich eksporterów samolotów oraz trzecie miejsce wśród światowych producentów współczesnych myśliwców (!). Spółka Suchoj rozwija swoją działalność w dziedzinie produkcji samolotów bojowych, które stanowią podstawowy zakres działalności firmy. Spółka prowadzi także prace nad nowymi samolotami pasażerskimi. Wśród nowych projektów znajduje się m.in. regionalny samolot pasażerski Suchoj Superjet.

Rosjanie stawiają na... oprogramowanie
Współczesny projektant samolotów nie może obyć się bez nowoczesnego oprogramowania, stąd Biuro Projektowe Suchoj analizowało oraz testowało szereg rozwiązań, jak CADDS 5, I– deas® software, Catia i Pro/Engineer, jak również system cyfrowego rozwoju produktu NX® zaproponowany przez Siemens PLM Software. – Przemysł lotniczy w skali globalnej korzysta z możliwości, jakie oferują systemy NX oraz Catia – twierdzi Jewgienij Sawczenko, menedżer MCAD w Biurze Projektowym Suchoj. – Pozostawiliśmy naszym inżynierom wolną rękę w selekcji systemu i wybór padł na NX, który zresztą powstał w pracowni producenta samolotów McDonnell Douglas (odsyłamy tutaj zainteresowanych do lektury historii systemów CAD, dostępnej tutaj i w pierwszych wydaniach e– magazynu – przyp. redakcji).

W zasadzie najważniejszym kryterium, które ostatecznie wpłynęło na decyzję o wyborze systemu NX był... moduł kinematyczny. W początkowej fazie implementacji systemu inżynierowie Biura Suchoj wciąż posługiwali się dokumentacją papierową, pomimo, iż przeszli wcześniej szkolenia w zakresie nowej technologii CAD. Chociaż opanowali obsługę potrzebnych funkcji oprogramowania, spółka zdecydowała się na dalsze szkolenia prowadzone przez uprawnionych specjalistów.

– Studiując z uwagą nowe rozwiązania, stopniowo zaczynaliśmy rozumieć, że mamy do czynienia z nowoczesną technologią, a nie tylko... zestawem nowych narzędzi – mówi Savchenko i dodaje: – Zdaliśmy sobie sprawę, że powinniśmy skierować nasze wysiłki przede wszystkim w stronę doskonalenia metod współpracy.

Od papierowych arkuszy do cyfrowej makiety
W kolejnej fazie, gdy system został już zainstalowany, podwoiła się liczba stanowisk. W tym samym okresie Biuro Projektowe Suchoj rozpoczęło projekty pilotażowe z zastosowaniem makiety cyfrowej oraz w oparciu o zarządzanie danymi poprzez aplikację Teamcenter (oprogramowanie do zarządzania inżynierią produktu oraz procami projektowo– produkcyjnymi). Opracowano podstawowe zasady pracy z makietą cyfrową. Wyznaczono reguły zgodne z metodą projektowania zstępującego, dokonano podziału odpowiedzialności, określono reguły kontroli dostępu, ujednolicono zasady funkcjonowania użytkownika Teamcenter, dokonano rozdziału pomiędzy rysunkiem a modelem, dla którego wyznaczono wyższe wymagania. Najważniejsze zmiany dotyczyły implementacji technologii NX WAVE, która służy tworzeniu kontrolowanych połączeń pomiędzy tworzonymi równolegle modelami.

Spółka opracowała narzędzie Basic Control Structure (BCS), które zawiera dane uzyskane w początkowej fazie projektowania, takie jak model kadłuba, schemat obciążenia, schemat organizacji produkcji, plan instalacji elektrycznej, itp. Inżynierowie korzystają wyłącznie z informacji dostępnych w BCS i pracują na cyfrowym modelu, z którym łączą się na swoim stanowisku pracy, a zmodyfikowany model – rezultat własnej pracy – pozostawiają do dyspozycji innych bez elementów zbędnych. Zostanie on włączony do cyfrowego całościowego modelu produktu. Taka organizacja pracy pozwała na stałe monitorowanie zmian dokonywanych w projekcie, który poddawany jest nieustannym modyfikacjom wynikającym z nierzadko sprzecznych ze sobą oczekiwań.

Pracownicy moskiewskiego biura Siemens PLM Software asystowali przy implementacji oprogramowania. – Wszyscy mają obecnie dostęp do rezultatów pracy kilkuset pracowników, które przybrały formę aktywów spółki. – twierdzi Sawczenko. – Funkcja ta stanowi podstawowy element systemu zarządzania danymi produktu (PDM).

Pierwsze „dziecko” nowej filozofii projektowania?
Jest nim samolot Superjet 100, który powstał w Sukhoi Civil Aircraft przy współpracy inżynierów z Biura Projektowego Suchoj, którzy mieli już wówczas doświadczenie w pracy z oprogramowaniem Siemens PLM Software i przeszli odpowiednie szkolenia. W momencie, gdy rozpoczynały się prace w projekcie Superjet 100 wszystkie dane dotyczące produktu były przechowywane w Teamcenter. Wówczas pracownicy zrozumieli, iż realizacja projektu nie byłaby możliwa przy wykorzystaniu innego systemu PDM. Interakcje pomiędzy różnymi systemami PDM obarczone są dużym błędem, stąd tak duże znaczenie miało zastosowanie jednolitego środowiska zarządzania danymi – tutaj był to Teamcenter. Spółka podjęła działania w celu centralizacji bibliotek danych dotyczących standardowych produktów. Wszyscy pracownicy zostali zaangażowani w proces tworzenia biblioteki i dostarczania kolejnych danych.

Cyfrowe dane produktu to więcej niż geometria
Jednym z najważniejszych projektów prowadzonych w czwartej fazie implementacji PLM było projektowanie cyfrowej makiety stateczników kierunkowych dla Suchoj Su– 30 oraz rozpoczęcie produkcji maszyny w Zakładach Lotniczych w Irkucku. Wraz z papierową dokumentacją Suchoj przekazał fabryce cyfrową makietę maszyny w postaci plików elektronicznych. Po raz pierwszy w historii rosyjska fabryka otrzymała tak doskonale przygotowany projekt samolotu, co spotkało się z entuzjastycznym przyjęciem ze strony zarządu. Gdyby były to czasy ZSRR, zapewne „posypałyby się ordery”, mimo, iż wiele zawdzięczano „imperialistycznym rozwiązaniom”. – Przekonaliśmy się jak ważne jest dostarczenie fabryce modelu zawierającego możliwie szczegółowe dane na temat produktu. – zauważa Sawczenko.

Na tym etapie Biuro Projektowe Suchoj zdecydowało się także na wdrożenie technologii cyfrowej ELOIZ, która nie tylko zawiera dane dotyczące geometrii produktu, lecz również dane przydatne w procesie produkcyjnym, takie jak zestawienia materiałów potrzebnych do wykonania produktu, wymagania techniczne, obowiązujące standardy, opis produktu (model CAD lub rysunek), wymagana dokumentacja, nowe wersje, itd.

– Wśród licznych korzyści, jakie przyniosło firmie wdrożenie nowych informatycznych rozwiązań, wyróżniłbym przede wszystkim znaczne podniesienie jakości działań operacyjnych oraz większą wydajność pracy przy jednoczesnym ograniczeniu kosztów – twierdzi Sawczenko. – Nie to jednak uważam za element najważniejszy. Wartość nieocenioną stanowi fakt, iż Biuro Projektowe, jak również cała korporacja Suchoj, wdraża zaawansowane technologie, co pozwala nie tylko tworzyć cyfrowe modele produktów, lecz również korzystać w procesie produkcji z nowoczesnego sprzętu, który potrafi przetwarzać cyfrowe dane. Obecnie trwają prace nad uruchomieniem systemu wymiany danych wewnątrz korporacji. – Innymi słowy, budujemy nowoczesną firmę w oparciu o zaawansowane technologie i wyposażenie; firmę zdolną konkurować na rynku międzynarodowym. – twierdzi Sawczenko.

W najbliższej przyszłości Biuro Projektowe Suchoj planuje implementację rozwiązań mających na celu monitorowanie jakości, jak również nowych funkcji Teamcenter w obszarze zarządzania projektami. Kolejnym celem spółki jest osiągnięcie pełnej współpracy pomiędzy zakładami produkcyjnymi przy zastosowaniu funkcji Teamcenter dedykowanej wielostanowiskowej współpracy w przedsiębiorstwie.

Zejdźmy na ziemię...
Tak radzą sobie zakłady – przepraszam – tak radzi sobie koncern Suchoj. A czy zwrócili Państwo uwagę, iż kilka akapitów wcześniej pojawiła się nazwa innego systemu CAD – CATIA? Popularna w branży lotniczej i motoryzacyjnej „Kaśka” znalazła swoje zastosowanie w zakładach AVTOVAZ. W pierwszych dniach marca Dassault Systemes i firma... AVTOVAZ, oficjalnie potwierdziły udane wdrożenie DS CATIA do prac projektowych nad nowymi modelami rosyjskich samochodów.

Firma AVTOVAZ, najbardziej znana na świecie z marki LADA, jest wiodącym producentem samochodów w Rosji: ponad jedna czwarta samochodów produkowanych w Rosji (licząc w tym zarówno pojazdy osobowe, jak i ciężarowe i specjalne) jest wytwarzana przez firmę AVTOVAZ.

Historia tych zakładów sięga początku lat 70– tych, kiedy to ówczesne władze Związku Radzieckiego zdecydowały się na zakup licencji na produkcję zmodyfikowanej wersji włoskiego samochodu FIAT 124. Wybudowane nowe, ogromne (jak wszystko w ZSRR) zakłady
w Tiogliatti bardzo szybko rozpoczęły masową produkcję. Jednym z założeń – czy też może raczej jedną z obietnic złożonych partii – było wprowadzanie nowego modelu samochodu co roku. W praktyce nierzadko oznaczało to jedynie dokonanie niewielkich modyfikacji w już produkowanych pojazdach, jednak faktem pozostaje, iż nadal co roku firma wzbogaca swoją linię produkcyjną o nowe modele samochodów lub o modyfikacje, jak również o wiele nowych konfiguracji modeli istniejących. Pomimo kryzysu ekonomicznego firma AVTOVAZ zamierza kontynuować odmłodzenie swojej linii produktów, a wsparcie w tym działaniu ma zapewnić – nowe wdrożone oprogramowanie, jakim jest CATIA. Myliłby się jednak ktoś, kto sądzi, iż wcześniej system ten nie był wykorzystywany przez producenta Łady.

AVTOVAZ po raz pierwszy wykorzystała system CATIA w roku 1991 do projektowania karoserii samochodu. Obecnie jednak system CATIA jest stosowany do projektowania całego cyfrowego modelu samochodu, łącznie z jego karoserią, przedziałem pasażerskim, silnikiem, podwoziem i innymi komponentami. CATIA umożliwia stosowanie nowoczesnych technologii projektowania do tworzenia powierzchni klasy A podczas projektowania pojazdów oraz do tworzenia rozplanowania projektu nowych modeli samochodów przez biuro projektowe AVTOVAZ.

– Stosowanie CATIA do projektowania pojazdów w firmie JSC AVTOVAZ umożliwia redukcję cykli rozwojowych, zarówno w fazie projektu, jak i produkcji próbnej, oraz czasu całkowitego do momentu wprowadzenia na rynek. Zapewnia także lepszą współpracę pomiędzy inżynierami rozwoju projektu, umożliwia zredukowanie pomyłek na różnych poziomach projektu, a przede wszystkim – wirtualne testowanie samochodu na podstawie jego trójwymiarowej makiety oraz poprzez analizę jego cech technicznych przed rozpoczęciem produkcji – powiedział dyrektor biura Wspomaganej Komputerowo Inżynierii Projektu, Yury Prokhorov.

– Przemysł motoryzacyjny uległ w ostatnich latach znacznym zmianom. Producenci poszukują nowych dróg organizacji swojego biznesu oraz optymalizują zastosowanie wewnętrznych zasobów i partnerstwo przemysłowe – powiedział Laurent Valroff, dyrektor Russia & CIS, Dassault Systemes. – Skrócenie cykli produkcyjnych, a przez to zwiększenie zwrotu z inwestycji, jest jednym z głównych powodów, który można osiągnąć poprzez optymalizację procesu przemysłowego...

Wszystko wskazuje na to, że Rosjanie potrafią „odrobić lekcje” i planować z odpowiednim wyprzedzeniem. A co wspólnego mają obecnie zakłady AvtoVAZ i BMW? Taką samą platformę CAD i PLM... Ale CATIA to nie jedyny system wykorzystywany skutecznie przez AVTOVAZ. Rosjanie są w o tyle korzystnej sytuacji, iż do dyspozycji mają rodzime rozwiązania CAD...

(...)

Pełna treść artykułu wraz z ilustracjami w numerze (plik pdf) do pobrania z Archiwum

Blog monitorowany przez: